اهمیت بسته بندی سیگار
سیگار یکی از حساس ترین اقلام در گروه کالاهای خوراکی و دخانی است. این محصول از نظر سلامت، شاید حتی مراقبت‌هایی بالاتر از برخی اقلام غذایی لازم داشته باشد. اما چاپ بسته بندی سیگار نیز در میان کالاهای دیگر حساسیت و دقت ویژه ای را طلب می کند. بسته های سیگار از لوکس ترین کارهای چاپی به شمار می روند و با توجه به اهمیت حفظ برند و جلوگیری از تقلب به مرز چاپ امنیتی نزدیک می شوند. رعایت جنبه بهداشتی از طرفی و کنترل کیفیت چاپ از طرف دیگر، ضرورت آزمایش های مختلف را در چاپخانه چاپ جعبه سیگار ایجاب می کند. درواقع آزمایشگاه، قلب چنین چاپخانه ای است. بسته های سیگار از لوکس ترین کارهای چاپی به شمار می روند و با توجه به اهمیت حفظ برند و جلوگیری از تقلب، به مرز چاپ امنیتی نزدیک می شوند.
ثبات کیفیت چاپ سیگار در نوبت های مستقل، مستلزم رعايت مشخصات فنی مواد مصرفي و كنترل فرآیند و نیز نظارت موارد گردش کار است. به اين منظور آزمایشگاه بخشی جذایی‌ناپذیر از چاپخانه سیگار است. مقوایی که وارد چاپخانه می شود، قبل از ورود به انبار باید کنترل و آزمایش شود و چنانچه با مشخصات فني تعيين شده انطباق نداشته باشد، با آسیبی به آن رسیده باشد، اجازه ورود به انبار را پیدا نمی کند. آزمایش های کاغذ دستورالعمل خاص خود را دارد و به طور سخت گیرانه‌ای در طول مرحله تحویل مواد مصرفی اعمال می‌شود.
تست چاپ
مرکب و وارنیش و مواد شیمیایی چاپ نیز به همین ترتیب هر کدام تست شیت (برگه‌های آزمایش) خاص خود را دارند، در واقع مواد مصرفی پشت چراغ قرمز انبار می مانند تا نتایج آزمایش صحت آنها را تایید کند و وارد انبار شود. حساسیت کیفیت چاپ و عملیات تکمیلی کنترل و مراقبت در مراحل مختلف ایجاد می‌کند معمولاً به علت تیراژ زیاد و زمان طولانی چاپ تکمیل فرم‌ها آزمایش‌های حین چاپ در چند نوبت صورت گیرد، از جمله تست خشک شدن، تست اصطکاک، تست میزان برجستگی، مناطق امباس روی جعبه و سایر تست های استاندارد چاپ دخانیات.
چاپ؛ چگونه و کجا؟
چاپ بسته‌های سیگار باید از کیفیت و ثبات رنگ معینی برخوردار باشد. بسته‌های کاغذی و مقوایی هر کدام شرایط فنی خاص خود را هم دارند. پاکت بعضی برندها (مانند وینستون، کنت، پالمال و …) بسته‌بندی لوکس به شمار می‌رود و طلاکوب و برجسته‌‌سازی نیز روی آنها به چشم می‌خورد. در واقع از نظر استانداردهای فنی و بهداشتی، مرکب چاپ سیگار نیز باید از نوع مخصوصی باشد.
بسته‌بندی‌های سیگار در ایران به طور عمده با ماشین‌های افست معمولی و UV چاپ می‌شوند. تنها مقدار محدودی در انزلی با ماشین رول فلکسو به چاپ می‌رسد.
دخانیات ایران، چاپ بسته‌ها و همچنین جعبه‌های مقوایی (ده تایی) و کارتن‌های مورد نیاز خود را از طریق مناقصه به چاپخانه‌ها می‌سپارد.
دستگاه بسته بندی سیگار
داشتن ماشین‌آلات بزرگ و چند رنگ و پرسرعت با امکانات تکمیلی in line برای جعبه‌های مقوایی و داشتن دایکات و پوشال‌گیر مناسب و نیز داشتن سرمایه کافی برای سپرده‌گذاری سنگین، از پیش نیازهای شرکت در مناقصه‌هاست. بنابراین در عمل چاپخانه‌های معدودی می‌توانند در مناقصه‌های دخانیات شرکت کنند. با این همه، روال مناقصه‌های دولتی، قیمت پایین‌تر، شانس بیشتری برای برنده شدن در مناقصه دارد. شرکت‌های خارجی نیز با شناسایی امکانات و کیفیت کار و مدیریت چاپخانه‌ها، تعداد معدودی را انتخاب کرده و چاپ بسته‌بندی‌های سیگارهایشان را در چارچوب استانداردهای خود به آنها سفارش می‌دهند.
گفتنی است بر اساس دستورالعمل و نظارت وزارت ارشاد، سیگارهایی که در ایران بسته‌بندی می‌شوند باید چاپ بسته‌هایشان فقط در ایران صورت گیرد. البته هنوز این مقررات به طور صددرصد رعایت نمی‌شود و بعضی برندها بخشی از تیراژ خود را در خارج چاپ می‌کنند. حتی یکی از تولیدکنندگان ایرانی هنوز هم چاپ بسته‌های خود را به خارج سفارش می‌دهد. تا چند سال پیش دخانیات ایران نیز بخشی از کارهای خود را به خارج سفارش می‌داد.
چاپخانه ها
چاپخانه‌هایی که بیشترین سهم را در چاپ برندهای پرتیراژ خارجی دارند، به ترتیب عبارتند از: چاپخانه مایرملنهوف MM (مقوایی و کاغذی)، چاپخانه پردازش تصویر رایان (مقوایی و کاغذی)، آسان پک (مقوایی و کارتن ۵۰ تایی)، چاو گستر (بیشتر کاغذی) و چاپ گیلتا (بیشتر کاغذی).
بسته‌های سیگار علاوه بر بدنه اصلی که کاغذی یا مقوایی است، دارای اجزای دیگری مانند قاب داخلی، هولوگرام، باندرول و … است که آنها هم هر کدام از نظر جنس مواد مصرفی و چاپ، شرایط فنی خاص خود را دارند.
