میوه خرما
خرما همواره به عنوان یکی از بالهای اقتصادی کشور به صادرات کمک زیادی نموده است. این میوه ی بهشتی در کشور ما دارای انواع فراوان می باشد. ایران را می توان جزو دسته کشورهایی دانست که دارای شرایط مناسب برای رشد خرما می باشد. این شرایط چنان هماهنگ و تامین شده جهت رشد خرمای مرغوب می باشد که می توان گفت شاید در هیچ کجای دنیا به چنین هماهنگی و فراهم آوری شرایط مناسب اشاره نشده است.
بسته بندی ها در ایران
روش های بسته بندی خرما در ایران به صورت سنتی و قدیمی باشد. با توجه به اینکه خرمای تولیدی در ایران یکی از مرغوبترین خرماهای دنیاست ولی به علت وضع نامطلوب بسته بندی و عدم رعایت استانداردهای بین المللی نتوانسته در بازار جهانی موقعیت مناسبی را کسب نماید.
درصد زیادی از خرمای تولیدی در حال حاضر به مصرف داخلی می رسد و یا در اثر عدم رعایت نکات بهداشتی از بین می رود. بسته بندی سنتی که معمولا با استفاده از حصیرهای بافته شده از برگ خرما و یا در کارتن ها و مقواهایی که اصول بهداشتی رعایت نمی شود انجام می گردد که همین موضوع بعضا باعث افت صادرات این محصول هم شده است.
خوشبختانه در سال های گذشته توجه ویژه ای به این محصول شده و با استقرار مرکز تحقیقات خرما در استان خوزستان و حمایت مسئولین ارشد کشور از توسعه کشت و راه اندازی صنایع جانبی خرما، عملا استفاده از روش سنتی بسته بندی مطرود و از روش صنعتی مدرن استفاده میشود.
مراحل
بسته بندی خرما به روش صنعتی مدرن که قابل رقابت با نمونه های مشابه خارجی و کشورهای صادر کننده می باشد عبارت است از :
خرمای خریداری شده از تولید کنندگان به کارخانه ارسال می گردد و توسط باسکول وزن شده و در سکوهای تخلیه باراندازی می گردد. جهت نظارت دقیق بر محصولات خرما پیشنهاد میشود که طی دستورالعمل مشخصی از زمان برداشت محصول تا تحویل به کارخانه نظارت مستقیم تولید توسط نمایندگان کارخانه انجام شود.
پس از تخلیه و تحویل خرما چنانچه ضایعات آن کمتر از ۲ درصد باشد در جعبه های مخصوص قرار گرفته و جهت ضدعفونی آماده می شود. عمل ضدعفونی کردن برای تمام خرماهای وارده به کارخانه و در اطاقهای مخصوص به صورت اتوماتیک و با گاز متیل بروماید صورت می گیرد.
پس از این مرحله به اندازه ظرفیت ماشین آلات تولید، خرما به قسمت شستشو برده می شود. خرما شسته شده توسط ریل های مخصوص به دستگاه خشک کن وارد می شوند و یا تنظیم دستگاه علاوه بر خشک کردن آب شستشو، میزان رطوبت موجود در خرما از ۳۰ درصد به حدود ۲۰-۱۵ درصد می رسد.
دستگاه خشک کن معمولا دارای دو قسمت اصلی و ثانویه بوده که درجه حرارت قسمت اصلی آن بیشتر از قسمت ثانویه می باشد و این اختلاف درجه حرارت ایجاد جریان های متقابلی نموده که باعث تسریع در خشک شدن طبیعی خرما شده و در کیفیت آن تغییری ایجاد نمی نماید.
پس از خشک شدن، مرحله درجه بندی و بازرسی شروع می شود. در این قسمت خرمایی که از هر نظر وضع رضایت بخشی نداشته باشد جدا شده و بقیه به منظور جذب بازارهای داخلی و خارجی بسته بندی می شود.
موادی که از نظر درجه بندی حائز اهمیت است عبارتند از:
- درجه بندی از نظر اندازه
ریز – درشت - درجه بندی از نظر رنگ
روشن – تیره - درجه بندی از نظر استقامت
نرم یا سخت
پس از مرحله درجه بندی خرما توسط نقاله های مخصوص به قسمت توزین وارد شده و در بسته های ۵۰۰، ۲۵۰ و ۱۰۰۰ گرمی قرار گرفته و روکش می شود. پس از این مرحله بسته های خرما در کارتن های مناسب گذاشته شده و برای نگهداری به سردخانه ارسال می شود.
- هر چند بازار داخلی خرما متوازن می باشد و تولیدات خرما با بسته بندی های مختلف دارای مشتری می باشد ولی از آنجائیکه محصولات تولیدی طرح بصورت کاملاً بهداشتی و با تکنولوژی روز فرآوری و بسته بندی خواهد گردید لذا از اقبال و مشتری پسندی بیشتری در بازار برخوردار خواهد بود.
- میزان عرضه خرما در جهان کمتراز میزان تقاضای آن است. بنابراین بازار جهانی خرما همیشه خواهان خرما می باشد. از این رو رعایت اصول فرآوری و بسته بندی علمی و استانداردها ، می تواند موفقیت بسیار خوبی را نصیب طرح نماید.
- کشورمان دارای ارقام بسیار متنوعی از خرما است. جمع آوری ، فراوری ، بسته بندی و توزیع این ارقام می تواند ارزش افزوده بسیار خوبی را برای طرح رقم بزند.
- در حال حاضر به علت عدم فرآوری و بسته بندی مناسب ، قیمت خرمای صادراتی ایران کمتر از قیمت سایر کشورها می باشد. در طرح حاضر عملیات فرآوری و بسته بندی لحاظ گردیده است. بنابراین علاوه بر اینکه خرمای تولیدی طرح کاملاً قابل عرضه در کشورهای پیشرفته خواهد بود ، از قیمت مناسب نیز برخوردار خواهد گردید.
